قورئانی پیرۆز » كوردی » سورهتی التغابن
كوردی
سورهتی التغابن - تعداد آیات 18
يُسَبِّحُ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ ۖ لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ ۖ وَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ( 1 )

ههرچی له ئاسمانهکان و ههرچی له زهویدا ههیه یادی خوا بهپاکی و بێگهردی دهکهن، دهسهڵات ههر بۆ ئهوه و ههر بۆ ئهویش سوپاس، ههر ئهویش دهسهڵاتداره بهسهر ههموو شتێکدا.
هُوَ الَّذِي خَلَقَكُمْ فَمِنكُمْ كَافِرٌ وَمِنكُم مُّؤْمِنٌ ۚ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ ( 2 )

ئهوزاته ئهوهیه ئێوهی دروست کردووه، جا ههتانه بێ باوهڕهو ههتانه باوهڕدا، خوایش بینایه بهههموو ئهو کاروکردهوانهی که ئهنجامی دهدهن.
خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِالْحَقِّ وَصَوَّرَكُمْ فَأَحْسَنَ صُوَرَكُمْ ۖ وَإِلَيْهِ الْمَصِيرُ ( 3 )

ئهو خوایه لهسهر بنچینهی حهق و ڕاستی ئاسمانهکان و زهوی دروست کردووه، وێنهی ڕووخساری ئێوهشی کێشاوه بهجوانترین شێوه، گهرانهوهو سهرئهنجامیش ههر بۆ لای ئهوه.
يَعْلَمُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَيَعْلَمُ مَا تُسِرُّونَ وَمَا تُعْلِنُونَ ۚ وَاللَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ ( 4 )

ههرچی له ئاسمانهکان و زهویدا ههیه و دهگوزهرێت، خوا ئاگاو زانایه پێی، ههروهها دهزانێت چی پهنهان دهکهن و چی ئاشکرا دهکهن، ههمیشه ئهو خوایه زانایه به ههرچی له پێچ و پهنای سینهکاندا حهشاردراوه.
أَلَمْ يَأْتِكُمْ نَبَأُ الَّذِينَ كَفَرُوا مِن قَبْلُ فَذَاقُوا وَبَالَ أَمْرِهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ ( 5 )

ئایا ههواڵی ئهوانهتان پێ نهگهیشتووه که پێشتر بێ بڕوا بوون، چۆن سزاو ئازاری کارو کردهوهکانیان چهشت له دنیادا، له قیامهتیشدا سزای بهئێش و ئازار بۆتان ئامادهیه (چونکه تاوانی بێ باوهڕی زۆر گهورهیه و سهرچاوهیه بۆ ههموو گوناهـ و تاوانێک).
ذَٰلِكَ بِأَنَّهُ كَانَت تَّأْتِيهِمْ رُسُلُهُم بِالْبَيِّنَاتِ فَقَالُوا أَبَشَرٌ يَهْدُونَنَا فَكَفَرُوا وَتَوَلَّوا ۚ وَّاسْتَغْنَى اللَّهُ ۚ وَاللَّهُ غَنِيٌّ حَمِيدٌ ( 6 )

ئهوهش بۆیه پێشهات چونکه پێغهمبهران بهجۆرهها بهڵگهو موعجیزه، پهیامی خوایان پێڕاگهیاندن کهچی وتیان: ئهمانه بهشهرن وهکو ئێمه، چۆن دهبنه پێغهمبهرو چاوساغمان؟ بهو بیانووه ڕێبازی بێ باوهڕیان ههڵبژاردو پشتیان ههڵکرد، خوایش پێویستی بهئیمانی ئهوان نیه چونکه خوا خۆی دهوڵهمهندهو بێنیازه و شایستهی سوپاسه.
زَعَمَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَن لَّن يُبْعَثُوا ۚ قُلْ بَلَىٰ وَرَبِّي لَتُبْعَثُنَّ ثُمَّ لَتُنَبَّؤُنَّ بِمَا عَمِلْتُمْ ۚ وَذَٰلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيرٌ ( 7 )

ئهوانهی بێ باوهڕ بوون به بۆچوونی خۆیان وتیان: ههرگیز زیندوو ناکرێنهوه، پێیان بڵێ: وا نیه، سوێند به پهروهردگارم، بهڕاستی ههر زیندوو دهکرێنهوه، پاشان ئاگادار دهکرێن له ههموو ئهو کارو کردهوانهی که ئهنجامتان دهدا، ئهوهش بۆ خوا زۆر ئاسان و سادهیه.
فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَالنُّورِ الَّذِي أَنزَلْنَا ۚ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ ( 8 )

کهواته تا زووه باوهڕ بهێنن بهخواو به پێغهمبهرهکهی و بهو نوور و ڕۆشناییهی که ناردوومانهته خوارهوه (که قورئانه)، دڵنیاش بن که خوا ئاگایه به ههموو ئهو کاروکردهوانهی که ئهنجامی دهدهن.
يَوْمَ يَجْمَعُكُمْ لِيَوْمِ الْجَمْعِ ۖ ذَٰلِكَ يَوْمُ التَّغَابُنِ ۗ وَمَن يُؤْمِن بِاللَّهِ وَيَعْمَلْ صَالِحًا يُكَفِّرْ عَنْهُ سَيِّئَاتِهِ وَيُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا ۚ ذَٰلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ ( 9 )

ڕۆژێک دێت خوا ههمووانتان کۆدهکاتهوه، بۆ ڕۆژی کۆبوونهوهکه، ئهوه ڕۆژی زیان باریه، جا ئهوهی ئیمان و باوهر بهێنێت به خواو کردهوهی چاکیش ئهنجام بدات، ئهوه خوا چاوپۆشی دهکات له گوناهو ههڵهکانی و دهیخاته باخهکانی بهههشتهوه که چهندهها ڕوبار بهژێر درهختهکانیدا دهڕوات، هاوڕێ لهگهڵ ژیانی نهبڕاوهدا بۆ ههمیشهو ههتا ههتایی، ئهوهیه سهرکهوتن و سهرفرازی گهورهو بێسنوور.
وَالَّذِينَ كَفَرُوا وَكَذَّبُوا بِآيَاتِنَا أُولَٰئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ خَالِدِينَ فِيهَا ۖ وَبِئْسَ الْمَصِيرُ ( 10 )

ئهوانهش که بێ باوهڕ بوون و ئایهت و فهرمانهکانی ئێمهیان بهدرۆزانی، ئا ئهوانه نیشتهجێی ناو ئاگرن و ژیانی نهبڕاوه تیایدا دهبنه سهر، ئای که سهرئهنجامێکی زۆر ناخۆش و نالهباره.
مَا أَصَابَ مِن مُّصِيبَةٍ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ ۗ وَمَن يُؤْمِن بِاللَّهِ يَهْدِ قَلْبَهُ ۚ وَاللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ ( 11 )

بهفهرمانی خوا نهبێت هیچ خۆشی و ناخۆشیهك پێش نههاتووه، جا ئهوهی باوهڕی تهواو بهێنێت، خوا دڵی ڕێنموویی دهکات بۆ لای خۆی، (ههر بارودۆخێکی بهسهردا بێت، له خۆشی و ناخۆشی بهتاقیکردنهوهی دهزانێت) خوای گهورهش ههمیشه بهههموو شتێک زانایه.
وَأَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ ۚ فَإِن تَوَلَّيْتُمْ فَإِنَّمَا عَلَىٰ رَسُولِنَا الْبَلَاغُ الْمُبِينُ ( 12 )

فهرمانبهرداریی خوا بکهن و فهرمانبهرداریی پێغهمبهریش (صلی الله علیه وسلم) بکهن، جا ئهگهر پشت ههڵکهن و گوێڕایهڵ نهبن ئهوه خۆتان زهرهر دهکهن، ئهگینا تهنها گهیاندنی ڕوون و ئاشکرایی پهیـامهکهی، ئهرکی سهرشانی پێغهمبهرهکهمانه.
اللَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ۚ وَعَلَى اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ ( 13 )

-الله- خوایهکه جگه له خوایهکی تر نیه که دروستکار بێت و خاوهنی فهرمان بێت، دهبا ئهوانهی ئیماندارن ههر پشت بهو خوایه ببهستن و داوای یارمهتی ههر لهو بکهن.
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ مِنْ أَزْوَاجِكُمْ وَأَوْلَادِكُمْ عَدُوًّا لَّكُمْ فَاحْذَرُوهُمْ ۚ وَإِن تَعْفُوا وَتَصْفَحُوا وَتَغْفِرُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ ( 14 )

ئهی ئهوانهی باوهڕتان هێناوه.. ههندێك له هاوسهرانتان یان ههندێک له ڕۆڵهو نهوهکانتان دوژمنتانن.. جا ئێوهش وریابن و خۆتان بپارێزن لێیان، جا ئهگهر چاوپۆشی له ههڵهیان بکهن و واز له ئازاردانیان بهێنن و لێیان ببورن، ئهوه چاك بزانن که خوا لێخۆسبووه و میهرهبانه.
إِنَّمَا أَمْوَالُكُمْ وَأَوْلَادُكُمْ فِتْنَةٌ ۚ وَاللَّهُ عِندَهُ أَجْرٌ عَظِيمٌ ( 15 )

دڵنیابن که ماڵ و سامان و ڕۆڵه و نهوهکانتان بۆ تاقی کردنهوهتانن، (ئهگهر لهو بوارانهدا سهرکهوتن بهدهست بهێنن)، خوای میهرهبان پاداشتی گهورهو و زۆری له لایه بۆ خۆگرو لێبوردهکان.
فَاتَّقُوا اللَّهَ مَا اسْتَطَعْتُمْ وَاسْمَعُوا وَأَطِيعُوا وَأَنفِقُوا خَيْرًا لِّأَنفُسِكُمْ ۗ وَمَن يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ ( 16 )

کهوابوو ههتا دهتوانن بهتهقواو خواناس بن، گوێڕایهڵ و فهرمانبهردار بن، خێرو چاکهش بکهن، ئهوانه ههمووی بۆ خۆتان چاکه، جا ئهوهی خۆی بپارێزێت له ڕهزیلی و ڕژدی نهفسی خۆی، ئا ئهوانه ههر خۆیان سهرفرازن.
إِن تُقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا يُضَاعِفْهُ لَكُمْ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ۚ وَاللَّهُ شَكُورٌ حَلِيمٌ ( 17 )

ئهگهر قهرز بدهن به خوا، بهشێوهکی چاك (مهبهست بهخشینی ماڵ و سامانه له پێناوه خوادا) ئهوه خوا چهند بهرابهری دهکات بۆتان، ههروهها لێتان خۆش دهبێت خوایش سوپاسگوزاره (لهسهر بهخشن که ههر بهخششی خۆیهتی) و خۆڕاگره (مۆڵهتی ڕهزیلهکانیش دهدات تا کاتی خۆی).
كتێبهكان
- زاناترین ئافرهتی دونیاله تایبهتمهندیهكانی عائیشه رهزای خوای لێ بێت كه ابن كهسیر باسی كردوه: ١- پێغهمبهری خوا صلى الله عليه وسلم ههموو خێزانهكانی بێ وهژن بوون كه هێنایانی، تهنها عائیشه نهبێت كه كچ بوو. ٢- پێغهمبهری خوا صلى الله عليه وسلم به فهرمانی خوا عائیشهی كرده خێزانی خۆی. ٣- عائیشه خۆشهویسترین خێزان بوو لای پێغهمبهری خوا. ٤- پێغهمبهری خوا صلى الله عليه وسلم له ماڵی عائیشه وهفاتی كرد. ٥- عائیشه زاناترین خێزانی پێغهمبهر بوو صلى الله عليه وسلم، بهڵكو زاناترین ئافرهتی ئومهتی پێغهمبهر صلى الله عليه وسلم بوو به پێی ڕاو بۆچونی ئههلی عیلم.
پێداچوونهوه : پشتیوان سابیر عهزیز
- زهكاتی ماڵی بازرگانیزهكات مافی خوایه له ماڵ وساماندا بۆ شایستهكانی ودووهمین پایهی سهرهكی ئیسلامیشه دوای نوێژ له چوار فهرزهكانی ئیسلام. له (٨٢) ئایهتدا هاوشان لهگهڵ نوێژدا باسكراوه له قورئاندا. وه ههرشتێك جگه له ئاڵتون وزیو له كهل وپهل وههموو بابهتێك شیاو بێت بۆ بازرگانی وهكو : ئامڕاز وجل وبهرگ وخشڵ وئاژهڵ وزهوی وخانوو...پێی دهوترێت ( عروض التجاره ) .
دانهر : ئیحسان بورهان الدین
پێداچوونهوه : پشتیوان سابیر عهزیز
- تهفسیری سێ جوزئی كۆتای قورئانی پیرۆز لهگهڵ پاشكۆی كۆمهڵه ئهحكامێكی گرنگ بۆ ژیانی موسڵمانپهرتوكێكه: پێكهاتووه له گرنگترینی ئهو بابهتانهی كه موسڵمان لهژیانییدا پێویستی پێیهتی، له قورئانی پیرۆز وتهفسیر ولێكدانهوهی قورئان وكۆمهڵه ئهحكامێك له فیقه وبیروباوهڕی ئیسلامی و كاروكردهوه چاكهكان وههندێك شتی تر، خۆشهوستان ئهم پهرتووكه دهكرێت بهدوو بهشهوه: بهشی یهكهم: پێكهاتووه له سێ جوزئی كۆتای قورئانی پیرۆز وتهفسیرهكهی كه له كتێبی (زبدة التفسیر) شێخ محمد الاشقرهوه وهرگیراوه . بهشی دووهمیش : پێكهاتووه لهكۆمهڵه ئهحكامێك كه موسڵمان پێویستی پێی دهبێت له بنهماكانی بیروباوهڕ كه بریتیه له (49) چل ونۆ پرسیار و وهڵام، لهگهڵ كردهوهكانی دڵ و گفتۆگۆیهكی هێمنانه لهسهر یهكخواپهرستی، بهشێكی تری بریتیه له ئهركان وئهحكامهكانی ئیسلام وهك ( شایهتومان و پاكوخاوێنی – الطهارة- و نوێژ و ڕۆژوو زهكات و حهج) لهگهڵ چهند فهوائد وسوودێكی جیا جیا له ڕوقیهی شهرعی و نزا وپاڕانهوه و ئهذكار و وویردهكانی بهیانیان وئێواران و ههشتاودوو فهزیله وحهفتا كاری خراپ كه ڕێگریان لێكراوه له ئیسلامدا، كۆتاییهكهشی پێكهاتووه له گهشتی نهمری و ههتا ههتایی وچۆنیهتی دهست نوێژگرتن ونوێژكردن به وێنهوه.
دانهر : كۆمهڵێ له زانایان
وهرگێڕان : حاجی ئومێد چروستانی
له بڵاوكراوهكان : http://www.tafseer.info
- ئهحكامهكانی جهنازهو داهێنراوهكانیئهم كتێبه، باشترین كتێبه له بواری ئهحكامهكانی جهنازهدا، چونكه رونكردنهوهیهكی تهواوی تێدایه و باسی ههموو شتێك دهكات كه پهیوهندی به جهنازهو داهێنراوهكانی ههبێت، دانهرهكهی زانای پایه بهرز شێخ موحهمهد ناسر الدین ئهلئهلبانیه ـ رهحمهتی خوای لێ بێت ـ .
دانهر : شێخ موحهمهد ناصر الدین ئهلئهلبانی
پێداچوونهوه : پشتیوان سابیر عهزیز
وهرگێڕان : عهدنان بارام
له بڵاوكراوهكان : سایتی بهههشت http://www.ba8.org
- با بدڵهكانمان به قوڕئان ئاودێر بكهینئاشكرایه دوا سروشت وبهرنامهی خوا بۆ سهر زهوی بهگشتی و ئێمهی مرۆڤایهتی به تایبهتی، بریتیه له بهرنامهی ئیسلام، سهرچاوهی یهكهمیش لهم بهرنامهیه بریتیه له قورئانی موزن. خوێنهری بهڕێز: ئهم كتێبه دانهرهكهب بهڕێز غهریب حهسهنه، وهسهنتهری حیكمه بۆ فێركردن و پێ لهبهركردی قورئانی پیرۆز چاپیان كردوه، وه لهچهند بهشێكی سهرهكی پێك دێیت كه ئهمانهن: ١- پێناسهی قورئانی پیرۆز... ٢- گهورهیی وفهزڵی فێربوونی قورئانی پیرۆز... ٣- فهزڵ وگهورهیی خوێندنهوهی قورئانی پیرۆز... ٤- ئاداب وڕهوشته گشتیهكانی خوێندنهوهی قورئانی پیرۆز...
پێداچوونهوه : پشتیوان سابیر عهزیز